IDFA Documentaire: ‘The gig is up’

JBR is sponsor van Club IDFA

JBR is sponsor van Club IDFA en dat betekent dat wij met relaties ieder jaar het festival bezoeken in Pathé Tuschinski. Zoals veel culturele events werd ons event ook vanwege corona uitgesteld. Gelukkig is er vlak bij ons kantoor in Zeist een gezellige bioscoopzaal en een lounge in Hotel Theater Figi, waardoor we in de gelegenheid zijn om ‘onze’ documentaire alsnog te kunnen laten zien.

Ronald van Rijn

Filmmaker Shannon Walsh laat in haar documentaire zien hoe er wereldwijd wordt gewerkt onder erbarmelijke omstandigheden in deze nieuwe arbeidsvorm.

De documentaire gaat over de belofte van organisaties van werkplatforms bij het werven van personeel. Je bepaalt je eigen werktijden, je bent eigen baas en je kunt veel verdienen.

De realiteit is anders. Van de beloofde autonomie blijft in de praktijk maar weinig over.

Het werk als fietskoerier is gevaarlijk en vermoeiend. Als je een gezin moet onderhouden met het bezorgen van maaltijden maak je te veel uren. Als chauffeur bij Uber gebruik je je eigen auto. De kosten voor brandstof, verzekering, onderhoud en schade worden niet gecompenseerd. Er zijn veel verborgen kosten.

Daarnaast ben je ook afhankelijk van de beoordeling door de besteller. Zodra de ontvanger een slechte bui heeft of als je een incomplete bestelling aflevert, krijg je een slechte rating. Hierdoor zak je meteen in de ranking en krijg je minder of geen opdrachten.

Layla

De documentaire vertelt het verhaal van Layla, uit Parijs. Ze is flitsbezorger bij Deliveroo en Uber Eats. Layla is een alleenstaande moeder die voor haar zoon zorgt. Ze is uitgeput en doet gevaarlijk werk. Een dierbare collega is aangereden tijdens zijn werk als fietskoerier, hij overlijdt later aan zijn verwondingen.

Layla

Jason

Jason uit Florida heeft gouden tanden en strafblad. Een reguliere baan is voor hem geen optie. Hij vult online enquêtes in en verdient per enquête maar een paar cent. Hij doet zich voor als Afro-Amerikaanse Republikein en dat maakt zijn mening populair. Jason schat dat hij meer dan $ 30.000 heeft verdiend. Hij zorgt voor zijn zieke moeder en sponsort haar verslaving aan krasloten. Van zijn opbrengst is nog maar weinig over.

Jason

Mitchel

Mitchell in Nigeria werkt bij Amazon Mechanical Turk (MTurk), een bodemloze put van vreemde “microtaken” om de AI van Amazon te optimaliseren. Taken worden dag en nacht aangeboden en Amazon betaalt hem in cadeaubonen van… Amazon.

Mitchel

Mr. Maaike Faber is de moderator

Maaike Faber werkt sinds 2015 bij Wijn & Stael en is gespecialiseerd in arbeidsrecht. Zij staat werkgevers en werknemers bij in tal van arbeidsrechtzaken.

Veel netwerkplatforms zetten de werkers als zzp’ers in, maar het is de vraag of dat terecht is. De aard van de arbeidsrelatie is bepalend voor werknemersrechten, en dus van groot belang voor de positie van werknemers.

Door haar stellingen over arbeidsrecht en gezagsverhoudingen, kwamen er vragen en opmerkingen uit de zaal:

• ‘Het doet mij denken aan de industriële revolutie met een arme onzichtbare arbeidersklasse.’
• ‘Het lijkt wel moderne slavernij, vanwege de lage verdiensten en geen recht op sociale zekerheid.’
• ‘Het zou een taak zijn van de Verenigde Naties om de rechten van deze mensen wereldwijd te beschermen.’
• ‘Eigen ondernemerschap/ZZP-constructies zullen steeds belangrijker worden in arbeid.’
• ‘Een basisinkomen kan een stabieler inkomen genereren voor deze werkers.’
• ‘Moeten we dit wel willen in onze maatschappij? Dit wil je toch eigenlijk niet?’

Mr. Maaike Faber

Aansluitend was er een netwerkborrel met boeiende gesprekken. De documentaire is gespreksstof en stof tot nadenken.

Als we nu een flitsbezorger zien fietsen, dan denken we ook aan de arbeidsomstandigheden en verdiensten. Wat verdienen ze per rit? Hebben ze een arbeidsovereenkomst? Betalen ze zelf hun uitrusting? Hoe zijn ze verzekerd? Worden ze doorbetaald bij ziekte?

Waarschijnlijk zullen alle aanwezigen bedachtzamer gebruikmaken van de diensten via werkplatforms.

Bedankt voor je aanwezigheid en betrokkenheid.